03 Aralık 2007

Bugün tatlı günü

Sevgili Münevver o çok hatalı kullandığımız eklerden 'ki' eki ve bağlacının kullanımına dair bir yazı hazırladı. Dil dostlarını Münevver'in her daim renkli, canlı ve sevgi dolu sitesine bekliyoruz.
*
Çoğunuzun duymadığını, tatmadığını düşündüğüm bir çörek var bugün. Cevizli-tahinli yahut haşhaşlı-cevizli çöreklerimize benziyor ama değil. Aşkenaz Yahudilerinin bir çöreği 'rugalah' (Wikipedia'daki diğer adları: rugulach, rugalach, rogelach, rugalah, rugala.) İbranice olan bu ad, asmanın tutunmasına yarayan lülelere benzetildiğinden verilmiş ve 'sarılan dal' anlamındaymış. Yahudi bayramlarında süt ürünleri kullanılmadan hazırlanan çöreğin içinde kuru üzüm, ceviz, tarçın, çikolata, badem ezmesi, kayısı marmeladı olabiliyor ve değişik şekillerde hazırlanabiliyor. Şu linkteli yazıya göre çoğunlukla bayramlarda yapılıyor ancak sahibi Yahudi olan pastanelerde yıl boyu satılıyor. Bağlantı adresini verdiğim yazıda farklı harçlarla yapılmış rugalah tarifleri var, İngilizce bilenler için. Avrupa ve Amerika'da yaşayan komşulara sorabilir miyiz: Sizin yaşadığınız kentte/ülkede de yapılıyor mu rugalah? Yapılıyorsa nelerle yapılıyor?

25 yorum:

Baharcicegi dedi ki...

Almanyada,da satiliyor firinlarda ama tereyagla yapiliyor,alman yahudi arkadaslardan daha detayli bilgi alayim neden süt ürünlerini kullanmadiklarini.
Bilmedigimiz okadar cok sey varki ama sen bizi bilgilendiriyorsun paylasim icin tesekkürler.

banu kırmızıgül dedi ki...

tıjen merhaba,
bende bu tarıfı merak edıyordum ınternette arastırmıstım not ettım cevırdık tarıfı yapmak ıcın ama kısmet olmadı.

rugalah:

½ lb. Tereyağ
8 oz. Krem peynir
2 c. Un
1 c. Şeker
1 tsp. Tarçın
1 c. Doğranmış ceviz
½ kuru üzüm
½ kayısı reçeli


Kremayla birlikte tereyağı ve krem peyniri karıştırın. Belli aralıklarla un ekleyin. İyice karıştırın. Hamuru yumuşak bir şekilde yoğurun. Buzdolabında 1,5 saat bekletin. Hamuru ikiye ayırın. Bir parçasını buzdolabına koyun; kullanmaya hazır olana kadar. 1/8 inç kalınlığında unlanmış bir zeminde hamuru açın. Reçel, şeker, tarçın, ceviz ve kuru üzüm serpiştirin. 16 parçaya bölün ve sarın. Yağlanmamış kurabiye kağıdına yerleştirin ve biraz şeker serpiştirin. 350 derecede 15-18 dakikada pişirin.

denemedım ama bızım yaptıgımız nokula benzıyor. guzel olacagından emınım..

Tijen dedi ki...

Bahar'ın çiçeklisi komşum,
Yahudiler bazı bayramlarda süt ürünleri yemedikleri için olmalı. Diğer günler sanırım tereyağlı yapıyorlardır.
*
Banu'cuğum,
Benim yediklerim oldukça lezzetliydi, dene bir. Dediğin gibi, nokula çok benziyor. Çok teşekkürler tarifi paylaştığın için.

NiNo dedi ki...

hashasli cevizli :D bende varrrrrrrr :DDD esracigim icin kevgirde yayinlamistik bu ay pekmeze gelince anneannem der hep annesi yaoarmis hashasli corek ole o zamnlar hashasin dovulmusu yokmus tasla ezerlermis ole zormuski ama corekler cikinca kuzineden bir icim su olurmus gecen ben hashaslilari yaparken anlatmisti sonra kardesleriyle otururlarmis o zaman nerde tatliiii annesi pekmez de koyarmis yanina coreklerin hashasli corekleri pekmeze batirir ole kahvalti yaparlarmis simdi sofralada hersey cok ama sukur yok nerden nereye gittim iyimi :)

Betül İnce dedi ki...

Tijen'ciğim,

Ben hep merak ederim Yahudi mutfağını. Hoş yaşam biçimlerinide merak ederim.
Tarifi not ettim denemek için.
Teşekkürler.
Sevgilerimle.

sevdamavisi dedi ki...

Tijenciğim,
yine senin vesilenle yeni bir tad öğrenmiş olduk. ilk görüşüm ama ismi hemen yer ediyor beyinde. teşekkür ederim verdiğin bilgiler için. sevgiler

Adsız dedi ki...

Yurt disinda yabanci dile cevrilmis kitaplariniza ulasma imkanimiz varmi acaba? sevgilerimle Zehra

Tijen dedi ki...

Zehra Hanım merhaba,
Yabancı dile çevrilmiş kitabım yok ne yazık ki. Umarım bir gün olur.
*
Mavili kadın,
Teşekkürler. Ben de seviyorum yeni şeyleri. Birbirimizden öğreniyoruz.
*
Betül'cüğüm,
Gördüğüm kadarıyla ilginç gelenekleri var. Bilgilenmek istersen iki kitap tavsiye edebilirim, tarifleri de merak ediyorsan tabii, Dina'nın Mutfağı ve İzmir Sefarad Mutfağı.
*
Ne güzel bir şey paylaşmışsın Nino'cuğum. Teşekkürler.

Mutfak Havlusu dedi ki...

Tijen ablacım tam bana göre bir yazı.
yanlış hatırlamıyorsam geçen sene okuduğum bir kitaptada böyle bir çörekten bahsetmişti süt ürünleri yenilmediği dönemde yiyorlardı,yahudi mutfağı ilginç bir mutfak ve daha ilginci müslümanlar özellikle avrupadakiler yiyecek konusunda yahudilerden alışveriş ediyorlar gönül rahatlığıyla.
bazen gereksiz sınırlamaları sevmesemde sınırları olan insanları ve buna riayet eden insanlara hep merak ve gıptayla bakarım.
bu millette aynen böyle bir millet.
mesela pesahda ise tam tersi hamurlu birşey yemiyorlar sadece matza(mayasız ekmekleri)yiyorlar diye biliyorum yanında.
neyse sözü çok uzattım gene ben devam edersem ardı gelir:)
yazı için tekrardan çok ama çok teşekkürler.

Adsız dedi ki...

Tijenim ne hoş bir fotoğraf bu böyle.. Çocukluğumdan beri böyle sarmalı çörek, börek gibi şeyleri sarıldığı noktadan açıp o şekilde yemeyi severim.. Ozaman içinide daha bir güzel görüyoruz ya :)

Daha önce hiç görmemiştim. Tadını çok merak ettim..

Tijenim çok teşekkürler...

www.misssgibi.com

Adsız dedi ki...

çok ilginç zaten yahudiler her bayramda değişik bi şeyler yapıyor bir de hamursuz diye bir ekmekleri var incecik ona da süt koymuyorlar ve süt ürünlerini kullanmıyorlar ama neden??

YILDIZNAF dedi ki...

Merhaba Tijen Hanim,
Washington ve ozellile oturdugumuz yer Maryland cok sayida zengin veya orta halli Yahudi ailesi ile dolu. Bu yuzden gerek kendi marketlerinde, gerekse Amerikan marketlerde onlarin bircok urunlerini ve ekmeklerini bulmak mumkun. Bu tarifi ben de merak ediyordum, sayenizde Ingilizce'sini ve Sevgili Banu Goksin sayesinde (tesekkurler) Turkce'sini de ogrenmis oldum. Ayrintili sorunuz varsa Yahudi arkadaslarimdan hemen ogrenebilirim. Sevgilerle...

Hülya dedi ki...

Bugünkü yorumunuz beni çok sevindirdi.İlginize çok teşekkür ederim...

meleginmarifetleri dedi ki...

sevgili tijen ne kadar güzel bie bilmediğimiz bir çok şeyi öğretmiş oluyorsun çok seviyorum sana ziyarete gelmeyi acaba bu gün ne öğreneceğim diye ama ingilizcem olmadığı için anlayamadım ama banu vermiş ölçüler tam bizimki gibi değil ama olsun yinede içinde neler var öğenmiş oldum. Yahudiler gelenekleri bana hep çok ilginç gelmiştir tabiiki büyük şehirde oturmadığım için hiç yahudi tanıdığım olmadı gerçi istanbuldada oturdum ama oradada yoktu ama blog sayesinde birçok şey öğreniyor ve birçok arkadaş ediniyoruz ben blogu bunun için çok seviyorum neyse çok konuştum yine sevgiyle kl canım kendine iyi bak baybayyy öptüm....

dogada.blogspot.ru dedi ki...

Sevgili Tijen çeşitli Milletleri ve onları her yönleri ile tanımak çok güzel bence yaşamanın en güzel keyfi bu olsa gerek sevgiler

Tijen dedi ki...

Gül'cüğüm,
Çok haklısın. Her kültürün kendine göre gelenekleri var. Ben de çok seviyorum bu gelenekleri öğrendikçe.
*
Sevgili Melek,
Haklısın kusura bakma. İngilizce bilmeyen komşuları da düşünüp Türkçe sitelere bağlantı vermeye çalışıyorum ama bazen olmuyor. Banu'nun verdiği tarifteki lb: 450 gr, c.: genellikle cam olarak satılan ölçü bardaklarının 1 kap ölçüsü. Bizim bardaklar gibi ama malum, her bardağın ölçüsü farklı, tsp. ise tatlı kaşığı. Ne çok yağ varmış değil mi, şaka gibi!
*
Rica ederim sevgili Hülya,
Ne demek! Fırsatım oldukça komşuları ziyaret edip yorum bırakmaya çalışıyorum.
*
Çok teşekkürler sevgili Yıldız!
*
Sevgili Yeşim,
Belli günlerde süt ürünleri yemiyor Yahudiler. Aynı şekilde Hristiyanların da benzer oruç dönemleri var. Galiba oruç bütün ana dinlerde bir şekilde var.

ss dedi ki...

merhabalar.sitemde bir etkinlik düzenlemeyi düşünüyorum adı sütlaç tarifleri herkes kendi atrzında yapmıs oldugu sütlaçların fotograflarını bana gönderecek ve kendi sitesinde tarifi yayınlayacak.tarifi yapmak isteyen birisi böylece degisik tarzlarda hazırlanmıs tariften hangisini yapacagına karar verecek.umarım katılırsınız.20 aralıkta sona erecek

Burçin'in Denemeleri dedi ki...

Ne kadar lezzetli görünüyor. Çöreğin haricinde fotoğrafın netsizliği beni benden aldı. Ellerine sağlık Tijen'ciğim...

Tijen dedi ki...

Selda,
Çok hoş bir etkinlik bu. Şimdiden ellerine sağlık diyor, katılımcıların güzel ürünlerini heyecanla bekliyorum.
*
Burçin'ciğim,
Ya sendeki kurabiyelere ne demeli? Bayıldım renklerine.

NiNo dedi ki...

paylasirim ben ole guzel seyler sen iste yeterki :DDDDDD

Neslihan dedi ki...

Tijen merhaba, geçen sene internette görüp, tarifini almıştım ama denenecekler arasında kaldı, şimdi senin yazınla yeniden gündeme geldi, tüm mutfakların çok özel tarifleri var, keşke hepsini yerlerinde öğrenebilsek senin yazılarında tanıttığın gibi, bu arada fotoğraf harika
Sevgiler

Tijen dedi ki...

Sağol Nihan'cığım. Bu arada yeni görevin hayırlı olsun.
*
Sevgili Neslihan,
Çok haklısın, her yörenin, ülke ve dinin kendine göre özel tarifleri, alışkanlıkları var. Fotoğrafı beğenmene sevindim.

Alev dedi ki...

Tijen

Bende bugün bloğuma Regulach tarifini koymuştum ve siteni ziyaret ettiğimde yazını görünce çok sevindim. Harika bir hamur oluyor gerçekten ve insan yemeğe doyamıyor. Ben iç malzemesi olarak ceviz+çikolata+reçel karışımını kullandım. İnanılmazdı. Birde benim tarifimi incele belki beğenirsin. Sevgiyle kal canım.

www.uzakkoseblogspot.com

Hanife dedi ki...

Tijen'cigim,
Montreal'de bir arkadasim Yahudi firininda calisiyor. Hatta gecenlerde bayramlari varmis ve cok yogun calismislardi. Bunu mutlaka yapiyorlardir. Harika corekler yaptiklarini soylemisti, hatta bir iki tarifte verdiydi bana. Bak goruyor musun sayende hatirladim:)
Konustugum vakit bunu soracagim..
Cok, cok soguk diyarlardan sicacik sevgilerimi gonderiyorum sana..

Tijen dedi ki...

Hanife'nin yorumunun devamı:
"Arkadasimin verdigi tarife baktim, icinde yumruta sarisi var ve sut yok. Saniyorum ayni tip hamur. Krem peynir ya da krema yok icinde, belki tam olarak bu tarif degil. Ama hamurun acilip icine, uzum, cikolata, ceviz gibi seyler konulup sarilmasi aynen bende ki tarifte de var.."
*
Sağol Hanife'ciğim! Ben de sana ılık bir Antalya'dan güneşi eksik bir selam gönderiyorum.