27 Haziran 2010

Kavılca unu satışları başladı

Metro-Gastro dergisinin Kasım-Aralık 2007 sayısı için hazırladığım yazıya şöyle başlamışım: “Tandır ekmeği kavılcayla daha antika olur ama ekmek yaparken kavılca ununu kırmızı buğdayla karıştırırız. Kavılca daha az konur ki yapışık olmasın. Kavılcayı haşıl yapmada, yarma çorbasında ve kaz pilavında kullanırız. Eskiden şehirden alma un olmadığı için pişi, mafiş gibi hamur işlerini, ekmeği, erişteyi kara değirmende öğütülen kavılca ve kırmızı buğday unuyla yapardık” diyor İsmet Kızıltepe (65). Öyle hızlı ve heyecanlı konuşuyor ki, heyecanına ortak olmamak mümkün değil. Aylardan Eylül. Güneşli bir günde Kars’ın Aydıngün Köyü’ndeyiz. Çıldır Gölü’nü tepeden gören seksen haneli bir köy burası. Köyün aynı zamanda bakkalı olan kahvehanesinde bir yandan ayranlarımızı yudumluyor, bir yandan İsmet amcayı dinliyoruz.
O gün saatlerce İsmet amca ve Aydıngünlüleri dinlemiştik. Bu fotoğrafı da o gün çekmiştim. Beti Minkin'in 2006 yılında başlattığı proje beşinci yılını doldurdu. Sonunda organik sertifikalı kavılca buğdayının unu paketlendi ve Sade markasıyla satışa sunuldu. Karslı köylülerin atalarından öğrendikleri yöntemlerle yetiştirdikleri buğdaylar bunlar. Anadolu'nun çok eski türlerinden. Binlerce yıldır yetiştiriliyor kavılca bu topraklarda ve ne yazık ki bizler bu güzelim türlerin yerine hangi ülkeden geldiğini bilmediğimiz ithal buğdayların unlarına mahkum bırakılıyoruz. Yahut Türkiye'de yetiştiriliyor ama tohumunun nerede geliştirildiğini, genleriyle oynanıp oynanmadığını dahi bilmiyoruz. Gelin yerli tohumlarımızdan, yerli ürünlerimizden vazgeçmeyelim. Haydi siz de deneyin kavılca ununu. Bakalım nasıl bulacaksınız, onunla neler yaratacaksınız. Bizimle de paylaşır mısınız o tarifleri?
(Proje hakkında ayrıntılı bilgi için bakınız: Kars Yöresi Sürdürülebilir Köy Projeleri)

23 yorum:

PAPATYA PRENSES dedi ki...

Merak ettim kavılca ununu. Adreslerine baktım bana çok yakın. Bir gün ziyaret edeceğim inşallah.

Evren dedi ki...

neyin kendimiz olanını kullanıyoruz ki bugünlerde... ne etinden ne sütünden ne toprağından ne aklından yararlanılmayan bir ülkeye dönüştürüldük yıllar içinde...

iyi ki sen gibiler var ve dilerim, çoğalırlar...

sevgiler...

Adsız dedi ki...

kavilcanin ingilizcede karsiligi var mi acaba? ben "kamut" ve "spelt" unlari kullaniyorum ekmek yaparken. belki kavilca bunlardan birine benziyordur, veya amerika'da bulmam mumkun olur. denemek isterim.

Duygu dedi ki...

Günaydın Tijen.
‘Bir Ot Masalı’ isimli kitabınız sayesinde zaten var olan ot merakım iyice artmıştı.Artık her pazara gittiğimde gözlerim daha önceden tanımadığım otları arıyor.Dün de tesadüfen labadayla karşılaştık pazarda.Kapya biber ve havuç ile pişirdim.Nasıl güzel bir lezzet!Ayrıca ebegümeci ve darı otu da aldım,onları da ileride kullanmak için kitabınızda tarif ettiğiniz şekilde dondurdum.Size aslında sormak istiyordum,bu darı otu(pazarcı hanım horoz otu da dendiğini söyledi)sizin kitabınızda sanırım yok,değil mi?Ya da var başka isimlerle ama ben ayırt edememiş olabilirim.
Bu kavılca ununu hemen alacağım.Ben genelde buradaki(Ankara) organik pazarda satılan –duymuşsunuzdur belki- Organik Karahan Unları’nı alıyorum,ekmeklik ve tam buğday olarak.Dediğinizi çok önemsiyorum,yerli ve tohumunun da nerede geliştirildiğini bildiğim un kullanmak istiyorum,çünkü ben ekmeğimi evde yapıyorum.Kullandığım unlar için de,bunu nasıl öğrenebilirim?Sanırım satıcı da bilemeyecektir.Belki de firmayı ararım öğrenmek için.
Teşekkür ederim,iyi çalışmalar..
Duygu

Tijen dedi ki...

Merhaba Duygu,
Bana darı otunun bir fotoğrafını gönderebilirseniz kitapta olup olmadığını söyleyebilirim (veya kitabın arkasındaki fotoğraflardan da bakabilirsiniz, belki benzer bir şeyler bulursunuz). Türkiye'de otlara verilen yöresel adlar kafa karıştırabiliyor. Birinin verdiği ad yan köyde başka bir ota veriliyor olabiliyor mesela. Bu yüzden fotoğrafını görürsem ne olduğunu söyleme şansım daha çok.
Kavılcaya gelince, organik pazarda Sade'nin ürünlerini getiren bir tezgah varsa onlardan sipariş etmelerini rica edebilirsiniz.

Tijen dedi ki...

Adını bilmediğim sevgili okur (bundan sonraki yorumlarda adınızı da yazarsanız sevinirim, en azından size nasıl hitap edeceğimi bilirim):
Spelt ve kamut da buğday türleri, kavılcaya benziyorlar ancak %100 aynı değiller diye biliyorum (bu biraz karmaşık bir konu da!) Kavılca, İtalyanların "farro" dediği buğday türü ve Amerika'daki İtalyan dükkanlarında satılabiliyor (New York'ta Chelsea Market'in içindeki İtalyan marketinde vardı, bulgur benzeri, kırık olarak.)

Serap dedi ki...

Günaydın,
Artık salatalıklarımız dolaplarda büyüyor, domateslerimizin ne tadı, ne tuzu kaldı, her şeyi almaya da çocuklarımıza yedirmeye de korkar olduk. Ama yine de bizim, biz kadınların isteyip de yapamayacağı hiç bir şey. Yeter ki bilinçlenip, birbirimizi böyle güzel bilgiler ile aydınlatalım. Sevgiler...

pelince dedi ki...

Kendi üretimimizden yeni haberdar olmak üzücü :( şehirde ne çok değeri kaybettik.. anadolu insanı bir çok şeyden haberdar ama biz uzaylı gibi yaşıyoruz ...

damlaya damlaya dedi ki...

guzel bir haber, uzun zamandır bekliyordum zaten. umarim Ayranci ekolojik pazarına da gelir.
Sevgiler :)

Adsız dedi ki...

Şekildeki kişi amcam oluyor,kavulcanın üretimi aslında çok kolay olmasına rağmen karsın iklim şartları buna yeterince elverişli olmayabiliyor..Özellikle çıldır tarafında yağmurların son zamanlarda artması yetişme zamanını uzatıyor bu yüzden ekim alanları gittikçe daralıyor

Adsız dedi ki...

Kavilca unu gluten icermedigi icin colyak hastalarinin yiyebildigi tek bugday unu olma ozelligini de tasiyor. Bu unu nereden alabilecegimizi de yazarsaniz cok sevinirim.
Sevgiler

Adsız dedi ki...

Kavilca unu gluten icermedigi icin colyak hastalarinin yiyebildigi tek bugday unu olma ozelligini tasiyor. Acaba bu unu nereden satin alabiliriz?
Sevgiler,
Birsen

Tijen dedi ki...

Merhabalar,
Şu anda nerelerde satılıyor bilemiyorum ama organik sertifikasıyla bir ara Sade markasıyla satışa çıkmıştı gibi kalmış aklımda. İnternette "kavılca unu" yazarsanız eminim karşınıza çıkacaktır.

KARAKALPAK36 dedi ki...

İsmet KIZILTEPE amcam olur, bu ürünü biz doğal ortamda yetiştiriyoruz. Her yıl kendi damak tadımıza hitap edecek kadar ekiyoruz.Piyasası genişlemiş olsa daha fazla verim alınabilir. Eğer merak ettiğiniz bir konu varsa bu ürünle ilgili yardımcı olayım.

Tijen dedi ki...

İsmet amcaya selam ve sevgiler. Ellerinize sağlık! Piyasanın genişlemesini ben de hep çok arzu ettim. Çok özel bir ürün çünkü. Dilerim bundan sonra olur.

KARAKALPAK36 dedi ki...

Malesef İsmet Amcam hakkın rahmetine kavuşmuş bulunmakta. Mekanı cennet olsun.

Tijen dedi ki...

Çok üzüldüm. Mekanı cennet olsun. Haber verdiğiniz için çok teşekkür ederim.

Adsız dedi ki...

Karakalpak36 isimli kullanici beyfendi/hanimefendi, kavilca bugdayi/unu hakkinda gorusmek istiyordum. lutfen bana ulasabilir misiniz?

05075942594
Gokhan

Unknown dedi ki...

kavılca unu, siyez unu, siyez bulguru, siyez tarhanası, siyez eriştesini www.siyez.com.tr adresinden güvenle temin edebilirsiniz

Unknown dedi ki...

iyi günler Ben kavulca ununu nerden bulabilirim kocaelide yasiyorum tesekür ederim simdiden

Tijen dedi ki...

Leyla hanım epeydir takip etmedim ben de ama internette kavılca unu veya siyez unu yazarsanız pek çok kaynak çıkacaktır karşınıza. Kolay gelsin.

Unknown dedi ki...

bu ürünü nerden alabilirm lütfen cevablarmisiniz kocaeli de yasiyorum

Tijen dedi ki...

Kocaeli'de nerede satılır bilmiyorum, büyük marketlerin un reyonlarına bakın, bulamazsanız internetten sipariş edebilirsiniz, isimle girdiğinizde nerelerden sipariş edebileceğiniz görünüyor.