Bugün yeni bir diziye başlıyorum. Biraz ne yazacağıma karar verememekten, biraz bu ara dünyanın lezzetlerine merak saldığımdan, biraz da değişiklik olsun diye. İlk lezzet Latin Amerika'dan, EMPANADA. Empanada hakkında ayrıntılı bilgiyi Vikipedi'den, Türkçe olarak okuyabilirsiniz. Bir nevi börek. (Laf aramızda ben biraz çiğböreğe de benzetiyorum!) Çeşitli harçlarla doldurulabiliyor, peynirle, ıspanakla, etle, başka sebzelerle, patatesle. Resimdeki tatlı versiyonu empanada'nın. Tatlı patates ve peynirlisi. Nereden alındı? New York'ta, "Birleşmiş Milletler" denen Queens bölgesinden. Queens'deki Jackson Heights mahallesi New York'taki en sevdiğim mahallelerden birisi çünkü tam bir cümbüş yaşanıyor bu bölgede. Bir caddede sadece Hintli dükkanlar, marketler, restoranlar var. Bollywood filmlerini satan dükkanlar mı istersiniz, sariler ve Hintli kadınların göz alıcı takılarını mı yoksa rengarenk Hint tatlılarını mı... Ne isterseniz vardır bu caddelerde. Biraz ilerlersiniz o da ne birdenbire Latin Amerika'da bulursunuz kendinizi. Ekvador, Venezuela, Kolombiya, Meksika, Peru... İnanılmaz bir renklilik. Bu renkliliğin içinde bir adres: Mama's Empanadas. Annemin Börekleri diye çevirebilir miyiz? Küçücük bir yer aslında. Çok sade, bir kaç bar taburesi ve camın önüyle duvara konmuş tezgahlar yemeğini orada yemek isteyenler için. İsterseniz hemen alıp çıkabilirsiniz de. Börekleriniz soğumadan eve götürmek veya sokakta yürürken yemek isterseniz. Hani olur da yolu düşenler olursa diye adresi 8505 Northern Boulevard, Queens, New York. Bir sonraki yazıda hangi ülkeye gitsek hangi lezzeti tatsak acaba??? (Siz de empanada ile ilgili anılarınızı veya düşüncelerinizi yazmak isterseniz yorum kısmı açık, renkli bir empanada sayfası yaratabiliriz katkınızla.)
11 Nisan 2011
Dünya mutfaklarından-Latin Amerika
Bugün yeni bir diziye başlıyorum. Biraz ne yazacağıma karar verememekten, biraz bu ara dünyanın lezzetlerine merak saldığımdan, biraz da değişiklik olsun diye. İlk lezzet Latin Amerika'dan, EMPANADA. Empanada hakkında ayrıntılı bilgiyi Vikipedi'den, Türkçe olarak okuyabilirsiniz. Bir nevi börek. (Laf aramızda ben biraz çiğböreğe de benzetiyorum!) Çeşitli harçlarla doldurulabiliyor, peynirle, ıspanakla, etle, başka sebzelerle, patatesle. Resimdeki tatlı versiyonu empanada'nın. Tatlı patates ve peynirlisi. Nereden alındı? New York'ta, "Birleşmiş Milletler" denen Queens bölgesinden. Queens'deki Jackson Heights mahallesi New York'taki en sevdiğim mahallelerden birisi çünkü tam bir cümbüş yaşanıyor bu bölgede. Bir caddede sadece Hintli dükkanlar, marketler, restoranlar var. Bollywood filmlerini satan dükkanlar mı istersiniz, sariler ve Hintli kadınların göz alıcı takılarını mı yoksa rengarenk Hint tatlılarını mı... Ne isterseniz vardır bu caddelerde. Biraz ilerlersiniz o da ne birdenbire Latin Amerika'da bulursunuz kendinizi. Ekvador, Venezuela, Kolombiya, Meksika, Peru... İnanılmaz bir renklilik. Bu renkliliğin içinde bir adres: Mama's Empanadas. Annemin Börekleri diye çevirebilir miyiz? Küçücük bir yer aslında. Çok sade, bir kaç bar taburesi ve camın önüyle duvara konmuş tezgahlar yemeğini orada yemek isteyenler için. İsterseniz hemen alıp çıkabilirsiniz de. Börekleriniz soğumadan eve götürmek veya sokakta yürürken yemek isterseniz. Hani olur da yolu düşenler olursa diye adresi 8505 Northern Boulevard, Queens, New York. Bir sonraki yazıda hangi ülkeye gitsek hangi lezzeti tatsak acaba??? (Siz de empanada ile ilgili anılarınızı veya düşüncelerinizi yazmak isterseniz yorum kısmı açık, renkli bir empanada sayfası yaratabiliriz katkınızla.)
Kaydol:
Kayıt Yorumları (Atom)
31 yorum:
Şili ve Arjantin empanadaları arasında fark var. Hatta bu fark Motorsiklet Günlüğü'nde Che'nin 12 empanada ısmarlaması ve garson kızın(garsondu sanırım) şaşkınlığı ile de aklımda kalmış.
Fark ise boyut farkı; biri gerçekten ufak, 2 kişi 8-10 tane yiyebilirsiniz, özellikle yolculuktaysanız..
haziranda newyorkta olacağım ve mutlaka Queens'e gidip, annenin ;) böreklerinden deneyeceğim.
Mutfaktazen'in en sevdiğim kısmı sanırım değişik lezzetleri bizimle paylaşmanız ve tanıtmanız. Empanada'yı duymamıştım hiç, ama evet bizim Çi böreğe çok benziyor görüntüsü, peki Çi böreğin tatlısı nasıl olur acaba? Sevgiler Tijen Abla...
sevgili adasim,tijen hanim,sizi surekli izliyorum ama sessizce,bugun empanada ilgili yazdiginizi gorunce hadi yaorum yazayim dedim,cunku size latin amerikada Sili`den yaziyorum,biz buralarda surekli bunu yapariz.ic harcida farkli tatlardan hazirlariz,ama en yaygin olani kiymalisidir,ben size burada kiymali empanadanin kucuk bir sirrini vereyim,icine ne kadar cok sogan koyarsaniz o kadar orjinal tadi yakalarsiniz.
sevgilerimle
tijen
Dünya yemekleri dizisi şahane bir fikir! Heyecanla takip edeceğim. :)
Çiğ böreğimiz çok güzel oluyor ama şekerli düşünüyorum nasıl olur acaba?
Benim Mutfakta Zen diye sevimli bir kitabım var oradan keten tohumlu büskivi yaptım çok lezzetli oldu hem de sağlıklı :-)
Sevgiler
Esma
borek hayali bile guzel ben turkiye'de arkadasim ispanyol annesinden birde musevi arkadasimin annesi yapinca yemistim ozellikle patlicanlisi harika oluyor.bir sonraki gezimiz uzakdoguya olsun:)
basbaya çiğ börek ayol bu:) hihi:)
ananem ne güzel yapar ah ah..
italyadan birşey olsun ablacım, ben bu arada taktım çünkü. geçenlerde mascarpone bulup tiramisu yaptım.şimdi ki hedefim Philadephia bulup cheescake yapmak:)
Ne güzel başka empanada anıları duymak!
*
Şili'de bir adaşım mı var? Ne güzel! Bir gün Şili'yi görmeyi çok istiyorum, orada tanışmak ve birlikte empanada tatmak dileğiyle...
*
Papatya Prenses,
İtalya olabilir evet, İtalyan lezzetlerini çok severim ben de. (Sonra da Uzakdoğu'ya uzanalım Beste'ciğim!)
Yeni yazı dizinizi merakla bekliyor olacağım. Börek gerçekten çiğ böreğe çok benziyor (görüntü olarak) ve inanılmaz kabarmış.
Cok guzel dunya mutfaklarina gezi fikri :) Benim empanada anim cok, malum es Arjantinli. Empanada her ulkede farkli, hatta her ulkenin her bolgesinde bile farkliliklar gosteriyor. Buenos Aires'de mesela, pek tatli empanada yok, ve kizartmanin yaninda, tas firinda pisirdikleri de var. Benim favorim tas firinda mozzarella, tomates ve feslegenli olan. Ispanya da empanada cok daha farkli mesela. Galicia empanadasi ise kocaman, dilim dilim servis ediliyor :)
Hangi ülke olursa olsun sizi takip etmek çok güzel!!!
Gecen yaz bir arkadasim yapip toplantiya getirdiydi. Icine rutabaga (bilemedim ne oldugunu, kok bitkisi) maydonoz falan kotmustu, bazilari acili, bazilari peynirliydi.
Bence de cig bprege benziyor, ama onun hamuru biraz daha ince olur. Cig borek demisken, litvanyada ceburikas diye birsey gorduyduk, ayni bizimkine benziyordu. Sanirim karatay turkleri goturmus.
her zaman beklerim,yeter ki siz gelmek isteyin.eminim ki Sili`ye has yemekleri seversiniz.
kucak dolusu sevgiler..
Tijen uzun süredir yazamadim sana takip etmedim zannetme:) Dünya mutfagi fikri cok güzel, merakla bekliyorum neler gelecegini.Empanadayi kiymali yemistim bende ve bende cigbörege benzetmistim.Ama bizim cig börek daha güzel:), babaanne tatar olunca en güzel cig böregi o yapiyordu rahmetli:)Sevgiler
önce ben de çibörek sandım :)) ben de takipteyim yeni diziyi...
Bu yazı dizisini yakın takip etmeli :) hatta en yakında zamanda bu yeni tanıştığm lezzetleri denemeliyim :)
sevgiler..
Anthony Bourdain Arjantin'de yerken canım çekmişti. Tam bize uygun bir börek diye düşünmüş, yapmalıyım demiştim. Ama kaç zaman geçti hala yapmadım.Şu erteleme huyum yok mu:)
Ooooo Sili'den ziyaretimize gelen adasin miymis yoksa Tijen :) Ben de bloga girisler goruyordum, acep kim diyordum :) Yalniz Tijen, Tijen vejeteryandir, o yuzden kiymali sirlar bize gore ;-)
Yazin kadar yorumlar da harika olmus! Bu empenadanin hamuru bizim cig borege(icine kiymasi cigden kondugu icin cig borek adi diye bilirim ben, yaniliyorsam soyleyin lutfen) gore daha kalin sanirim. Yemedim ama buradan gorunusu oyle.
Ozledik... Sevgiler...
Ben de özledim Dilek!
Şu yasaklar bunalttı. Daha geçen gün bir arkadaşım "blogunda mahkeme emriyle yasaklanmıştır" ibaresi var hayırdır diye yazdı! Yani hala sorunun tam olarak çözülememiş olması çok sevimsiz.
(Aslında bu yazı dizisini dünya mutfakları değil dünya börekleri şeklinde yapsam daha iyi olabilirmiş???)
Empanadanın hamuru farklı olabiliyor evet ama Brezilya'da "pastel" denen türü çiğböreğe daha çok benziyor, şeklen de hazırlanma şekliyle de. Benim fotoğraftaki kızartılmış ancak fırında pişirilmiş olanlarından da yedim, bence ikisi de güzel.
Sorma Tijen, suclu gibi bir de o saskin yazi cikmiyor mu? Sanki ben sucluyum da mahkeme benim sitemi kapatti. Bir deli bir kuyuya tas atmis, kac akilli cikartamamis hesabi oldu bu. Uzerine bir de yasak bir sekilde takip etmeye calisiyoruz, kirmizi isikta gecermiscesine :(((( Ne sinir bir durum. Cozuldu dendi ama hala tik yok!
Bak simdi bana empenada tarifi arattiracaksin :P Bir sonraki ulkenin boregini sabirsizlikla bekleyecegim :) Borekleri cok severimmmm... Bocuk de cok seviyor, ana kiz 1 tepsi kabakli boregi 2 gunde bitirdik, kimseler duymasin bizi :P
Öncelikle Empanada yerine Empanadas dememek suretiyle gösterdiğiniz dil bilinci için kutlarım.
Ancak, Böreğe Empanada, Empanadaya Börek demek her iki hamurişi grubuna da haksızlık olur. Hamurişi dedim, çünkü Böreğin olduğu gibi Empanadanın da bin ayrı çeşidi var. Sinemasever izleyicinizin söylediği gibi boyutlarından başlayıp hamurunun niteliklerine, kullanılan iç malzemeye, pişirme yöntemine ve başka etmenlere göre çok farklı Empanadas(Empanadalar) var.
Gerçi ürünün çıkış yeri Arap etkisindeki Ortaçağ İspanyası mutfağı, dolayısıyla o yemek kültürünün ulaşabildiği bütün Amerika ülkelerinde bulunması doğal ama Empanadaların en kralı Şili'de yapılır.
Dona Tina tarafından sosyeteye benimsetilen bir Empanada de Pino ya da Maipo Vadisindeki sayısız ve adsız köy ev-lokantalarında yapılmış bir Empanada sizin yazıya eşlik eden resmi görse hiddetinden daha da kabarır ama benim midemde her zaman bu toprak fırın (Amerikan yerlilerinin tandırı) Empanadalarının yanı sıra Büyük Okyanus sahilinde salaş lokantalarda kızartılan Empanadas de Mariscos (Deniz ürünlü E.lar) için de özel ve güzel bir yer var.
Bunları, yaşamış olduğum ülkelerde edindiğim deneyimle ve bu ve benzer ürünleri bir çok farklı yerde/ülkede denemiş biri olarak yazıyorum...
Saygılarımla,
Eskişehirimizin çiğ böreği gibi gerçekten ...
Dünyadada muvadillerinin olmuş olduğunu görmek de hoşumuza gitti teşekkürler Tijenciğim...;)
muhabbetle...
Tijen, bunu gorunce yazmadan duramadim :) http://www.edibleschoolyard.org/journal/2011/03/23/three-sisters-empanadas/
Sevgili Esma hanım,
Kitabı buldunuz sonunda demek ki! Afiyetler olsun. Dilerim severek yiyeceğiniz ve yeniden yapmak isteyeceğiniz tarifler bulursunuz kitapta.
Bu yaz Arjantin'e gittiğimde bizim ağız tadımıza en uygun yiyecek olarak Empanada'yı bulmuştum. Hatta blogumda tarifini verirken bizim çiğ böreğimize çok benzediğini belirtmiştim. Arjantin'de genellikle fırında yapılırken, Iguazu'da kızartmayı tercih ediyorlar.
Sanıyorum bazı yorumcular yorumladıkları metni dikkatle okumuyorlar. Bu yazıda bir Latin Amerika yemeği olarak Empanada(s) anlatılıyor. Alcachofa da onun çıkış yerini (Ispanya) belirtmiş ve bu doğru bir bilgi.
Hindistanın, Pakistanın ta Surinama (o da Amerikada)ulaşan Samozaları ise ayrı bir yazı konusu olabilir.
Sakın bizim MANTI da Orta Asyadan MANTO adı altında geçip Kafkaslar üzerinden Anadoluya ulaşan WANTAN olmasın?
Yoksa biz mutfakta Çinli miyiz?.. (Fransız olmadığımıza göre... :-)
"ALCACHOFA" Empanadaların kralının Şili'de yapıldığına değinmiş ama zaten kaynak metinde bağlantı verilen Türkçe Vikipedide bile "Empanada chilena tanımlaması kökleşmiş bir tabirdir" gibi -ifadesi bozuk da olsa- çokdilli bir saptama var!
Bu vesileyle Vikipedi yazarlarının bir kafa karışıklığına da dikkat çekmek isterim: Ispanyanın Galicia (Galisya) bölgesinden Galiçya diye söz etmeleri çok hoş. Demek Birinci Büyük Savaşta Osmanlı ordusu ta Ispanyada bile savaşmış da haberimiz yokmuş! Keşke eve dönerken Galisya Empanadalarını da getirseydiler Türkiyeye... (Macarların bizden Gulaşı veya Avusturyalıların kahveyi öğrenmesi gibi, savaş meydanında.)
Not: Hadi Galiçyayı bilmiyor Vikipedi yazarları, peki Julio Iglesiastan Un Canto a Galicia şarkısını da mı hiç dinlemediler acaba?..
Sevgili Tijen,
Benim de cok hos bir Empanada anim var. Ayrintilara girmeyeyim. Venezuellali bir tanidikla yapmistik. Cok lezzetliydi, fakat ic malzemesini hazirlamak cok itina istedigi icin "ben bunu bir daha yapmam!" dedirtti.
Selamlar,
Tuhfe
Yorum Gönder